| menu: |
 Piastowie Władcy dzielnicowi Obce dynastie i Piastowie Jagiellonowie Królowie elekcyjni Okres zaborów
strona tytułowa |
| zobacz strony |
|
• encyklopedia broni • kalendarz historyczny • prywatny portal internetowy • cmentarze I wojny • katalog monet • galeria zdjęć |
| WŁADCY Z OBCYCH DYNASTII I OSTATNI PIASTOWIE |
| PRZEMYŚLIDZI |
|
Przemyślidzi, dynastia panująca w Czechach od schyłku VIII wieku do 1306 roku. Według tradycji przekazanej przez kronikarza czeskiego Kosmasa (zm. 1125) założycielem rodu był Przemysł zwany Oraczem, wybrany przez lud czeski na męża legendarnej władczyni Czech - Libuszy. Po jego śmierci panować miało ośmiu wymienionych przez Kosmasa książąt: ostatni z nich, Borzywoj I (koniec IX w.), znany jest z innych źródeł. Potomkowie Borzywoja I, początkowo książęta plemienia Czechów, rozciągnęli swą władzę i na inne plemiona kotliny czeskiej, tworząc państwo czeskie. Wnuk Borzywoja I, Wacław I Święty (zm. 935) został jeszcze w X w. kanonizowany i stał się patronem państwa. W 1055, po śmierci księcia Brzetvsława I, państwo czeskie zostało podzielone na dwie części: Czechy i Morawy. Przemyślidzi rywalizowali między sobą o władzę zwierzchnią w państwie, wiążąc się coraz ściślej z Rzeszą Niemiecką; z rąk cesarskich otrzymali korony królewskie Wratysław II (w 1085) i Władysław II (w 1158). Stopniowe wymieranie poszczególnych linii Przemyślidów ułatwiło księciu czeskiemu Przemysłowi Ottokarowi I zjednoczenie kraju i koronację w 1198. W XIII w. za Wacława I (zm. 1253), Przemysła Ottokara II, Wacława II, Czechy przeżywały okres wielkiego rozwoju gospodarczego i wzrostu znaczenia politycznego, a dynastia Przemyślidów w połowie XIII w. rozciągała swoje panowanie na kraje austriackie, później także i na Polskę, a nawet rywalizowała o godność cesarską w Rzeszy Niemieckiej. Królewska linia Przemyślidów wygasła w 1306 na Wacławie III, boczna (wywodząca się od Przemysła Ottokara II, a panująca na Śląsku w księstwach opawskim i raciborskim) wymarła w 1521. [literatura:] • Encyklopdia szkolna. Historia. Warszawa 1993. |
| PIASTOWIE |
|
Piastowie, dynastia panująca w Polsce, na tronie królewskim do 1370 (Kazimierz Wielki), na Mazowszu do 1526 (Janusz III); ostatnim jej przedstawicielem był zmarły 1675 książę legnicko - brzesko - oławski Jerzy Wilhelm. Według Kroniki Galla Anonima założycielem dynastii miał być legendarny kmieć Piast, a następcami kolejno: Siemowit, Lestek, Siemiomysł i Mieszko I; historyczne istnienie trzech poprzedników Mieszka jest prawdopodobne. Po Mieszku I na polskim tronie zasiadali: Bolesław I Chrobry, Mieszko II (1031/32 Bezprym), Kazimierz Odnowiciel, Bolesław II Śmiały, Władysław I Herman, Bolesław Krzywousty; 1138 nastąpiło rozbicie dzielnicowe państwa, trwające do początku XIV w., gdy główne dzielnice kraju znalazły się w ręku Władysława Łokietka; jego następcą był Kazimierz Wielki. Nazwa Piastowie jako określenie dynastii pojawiła się w XVIII w, a spopularyzował ją Adam Naruszewicz. [literatura:] • Sienkiewicz Witold: Mały słownik historii Polski. Warszawa 1991. |
| ANDEGAWENOWIE |
|
Andegawenowie, Anjou, dynastia francuska, młodsza gałąź dynastii Kapetyngów, panująca m.in. w Neapolu, na Węgrzech i w Polsce. Andegawenowie wywodzili się od Karola I, księcia Andegawenii, który w walce z Konradynem z dynastii Hohenstaufów opanował w 1266 Królestwo Sycylii, a po utracie w 1282 samej wyspy utrzymał się w Neapolu i przekazał go potomkom; panowali tam do 1435. Prawnuk Karola I Karol Robert został w 1308 królem Węgier. W 1320 poślubił Elżbietę, córkę Władysława I Łokietka; popierał Polskę w jej walkach z Krzyżakami i Luksemburgami. Po śmierci Karola Roberta w 1342 tron objął jego syn, Ludwik Węgierski, siostrzeniec i sojusznik Kazimierza III Wielkiego; jeden z najwybitniejszych władców Węgier. Po śmierci Kazimierza Wielkiego wstąpił w 1370 na tron Polski. Po Ludwiku Węgierskim tron polski objęła jego córka, Jadwiga. Jej śmierć w 1399 zakończyła okres rządów Andegawenów w Polsce. [literatura:] • Encyklopdia szkolna. Historia. Warszawa 1993. |
| reklamy |
|
|