POCZET KRÓLÓW I KSIĄŻĄT POLSKICH wstecz
menu:
Piastowie
Władcy dzielnicowi
Obce dynastie i Piastowie
Jagiellonowie
Królowie elekcyjni
Okres zaborów

strona tytułowa

zobacz strony
encyklopedia broni
kalendarz historyczny
prywatny portal internetowy
cmentarze I wojny
katalog monet
galeria zdjęć
dynastia Andegawenów:
JADWIGA ANDEGAWEŃSKA JADWIGA ANDEGAWEŃSKA
 urodzona p. 18.02.1374 (zimą 1374?)
   zmarła 17-07-1399
pochowana 19-07-1399, Kraków
koronacja 1384, Kraków
    tytuł królowa Polski
     żyła ok. 24 lata
   ojciec Ludwik I Wielki; Węgierski
    matka Elżbieta Bośniaczka
Jadwiga Andegaweńska; Anjou: królowa polska 1384.


• BIOGRAFIA: JADWIGA ANDEGAWEŃSKA
[Słownik biograficzny historii powszechnej do XVII stulecia. Warszawa 1968 s.196-197:]
Jadwiga Andegaweńska (d'Anjou) (1373 - 1399), królowa Polski, żona Władysława Jagiełły. Córka Ludwika I Wielkiego, króla Węgier i Polski, oraz Elżbiety Bośniaczki, wnuczka Elżbiety Łokietkówny, w 1378 formalnie zaślubiona została z Wilhelmem Habsburgiem ("ślub na przyszłość"). Po śmierci Ludwika (1382) panowie małopolscy zaproponowali jej kandydaturę na tron polski odrzucając propozycję Elżbiety Bośniaczki, by tron ten objęła starsza siostra Jadwigi, Maria, obrana królową Węgier, zaręczona z Zygmuntem Luksemburskim, co prowadziłoby do utrzymania unii węgiersko - polskiej. Zgłoszenie się nowych kandydatów do korony polskiej zmusiło Elżbietę do zgody na propozycję polską. W imieniu Jadwigi, koronowanej 16 X 1384 w katedrze wawelskiej, rządy sprawowali panowie małopolscy, którzy w lipcu 1385 na zjeździe w Krakowie postanowili oddać jej rękę wielkiemu księciu litewskiemu Jagiełłę. Kontrakcja Habsburgów: przybycie Wilhelma do Krakowa oraz zawładnięcie Wawelem 24 V III 1385 przez księcia Władysława Opolskiego, działającego w imieniu Elżbiety Bośniaczki, została udaremniona. Po przybyciu Jagiełły do Krakowa 12 II 1386 Jadwiga musiała publicznie w katedrze odwołać śluby z Wilhelmem, a 18 II poślubiła Jagiełłę. Formalnie Jagiełło po koronacji (4 III 1386) został współkrólem, co powodowało konieczność wzajemnego potwierdzania ważniejszych aktów. W 1387, podczas rewindykacji Rusi Halickiej, przyłączonej przez Ludwika I do korony węgierskiej, panowie małopolscy postawili Jadwigę na czele wojsk, jako dziedziczkę Ludwika, przeciw jej siostrze, królowej Węgier, Marii, w której imieniu zawiadywał Rusią książę Władysław Opolski. Akcja Habsburgów w kurii papieskiej przeciw małżeństwu została storpedowana przez dyplomację polską. Oskarżenie Jadwigi o nowe konszachty z Wilhelmem odrzucił sąd krakowski jako oszczerstwo, zaś próba opanowania Wawelu i porwania Jadwigi w 1389 przez Władysława Opolskiego nie udała się. Panowie małopolscy używali Jadwigę do prowadzenia rozmów z Krzyżakami; podsuwana jej lektura, m.in. "Objawienia" św. Brygidy Szwedzkiej, ugruntowywała niechęć Jadwigi do Krzyżaków. Jadwiga pośredniczyła w pertraktacjach z Węgrami i przeciwdziałała antypolskiej polityce swego szwagra Zygmunta Luksemburskiego. Postawę Jadwigi kształtowali jej doradcy i kierownicy królewskiej kancelarii (m.in.: Piotr Wysz, którego Jadwiga wynagrodziła w 1393 biskupstwem krakowskim, wbrew kapitule katedralnej i kurii papieskiej; nadworny kaznodzieja Jadwigi, Jan Szczekna, wychowanek uniwersytetu praskiego; ostatni kanclerz Jadwigi Wojciech Jastrzębiec, późniejszy kanclerz królestwa, a następnie prymas; kasztelan krakowski Jan Tęczyński). Liczny i bogaty dwór Jadwigi stał się ośrodkiem kultury religijnej (m. in. z polecenia Jadwigi dokonywano tłumaczenia na polski Biblii i dzieł patrystycznych), lecz także dworskiej (polowania, zabawy). Po przejściowym zatargu z Piotrem Wyszem w 1399 Jadwiga przychyliła się do jego projektu odnowienia wszechnicy krakowskiej, zapisując na ten cel przed śmiercią swe kosztowności osobiste. Po trudnym porodzie 22 VI 1399 córki (zmarłej 13 VII) Jadwiga zmarła 17 VII. W celu przydania blasku nowej dynastii jagiellońskiej podjęto starania o jej kanonizację, przerwane na skutek zużycia zebranych na ten cel sum w czasie wojny 13 - letniej. Literatura ugruntowała nieprawdziwy obraz poświęcenia się Jadwigi dla wyższych celów politycznych i religijnych, zapominając o tym, że 12 - letnia dziewczynka była tylko obiektem konfliktu politycznego. Natomiast późniejsza rola i próby samodzielnego działania Jadwigi nie zostały dotąd dokładniej ocenione.

[literatura:]
• Słownik biograficzny historii powszechnej do XVII stulecia. Warszawa 1968.


• GRUPA RODZINNA: JADWIGA ANDEGAWEŃSKA
     żona Jadwiga

      mąż Władysław II Jagiełło
     ślub 18-02-1386 Kraków
 urodzony ok. 1351
  chrzest 15-02-1386 Kraków
    zmarł 31-05-1434 Gródek Jagielloński
pochowany 18-06-1434 Kraków, na Wawelu
koronacja  4-03-1386 Kraków
    tytuł król Polski
   ojciec Olgierd
    matka Julianna

 k dz.  1 Elżbieta Bonifacja

• SKRÓCONY WYWÓD PRZODKÓW: JADWIGA ANDEGAWEŃSKA
1 Jadwiga ur. 18-02-1374 zm. 17-07-1399 królowa Polski 


2 Ludwik I Wielki; Węgierski ur.5-03-1326 zm.11-09-1382 król Węgier, Polski
3 Elżbieta Bośniaczka ur. 1340 zm. 16-01-1387 


4 Karol I Robert ur. 1288 zm. 16-07-1342 król Węgier
5 Elżbieta Łokietkówna ur. ok. 1305 zm. 29-12-1380 królowa Węgier
6 Stefan Kontromanicz zm. 28-09-1353 ban Bośni
7 Elżbieta ur. p. 1310 zm. 13-07-1343 


8 Karol Martel ur. -09-1271 zm. 12-08-1295 król Węgier
9 Klemencja zm. 7-02-1293
10 Władysław I Łokietek ur. 3-03-1260 zm. 2-03-1333 król Polski
11 Jadwiga ur. ok. 1266 zm. 10-12-1339 królowa polska
14 Kazimierz III ur. 1278/1280 zm. 13-07-1343 książę inowrocławski
15 N N zm. 23-04-1329 


16 Karol II Kulawy ur. 1254 zm. 6-05-1309 król Neapolu
17 Maria ur. 1257/1258 zm. 25-03-1323 księżniczka węgierska
18 Rudolf I ur. 1-05-1218 zm. 15-07-1291 król niemiecki
19 Gertruda von Hohenberg ur. 1225 zm. 16-02-1281
20 Kazimierz I ur. ok. 1211 zm. 14-12-1267 książę kujawski
21 Eufrozyna ur. p. 1229 zm. 4-11-1292/1293
22 Bolesław Pobożny ur. po 1221 zm. 13-04-1279 książę kaliski
23 Jolenta Helena ur. ok. 1244 zm. 16-06-1297
28 Ziemomysł ur. 1241/1245 zm. 29-10-1287 książę kujawski
29 Salomea zm. 3-10-1312 


32 Karol I Andegaweński ur. 1226 zm. 1285 król Neapolu, Sycylii
33 Beartycze z Prowansji ur. 1234 zm. 1267
34 Stefan V ur. 1239 zm. 1-08-1272 król Węgier
35 Elżbieta, Kumanka ur. 1240 zm. 1290
36 Albrecht IV Habsburg zm. 1240 hrabia z Habsburga
37 Jadwiga; Heilwiga von Kyburg zm. 1260
38 Burchard III hrabia z Hohenbergu
40 Konrad I Mazowiecki ur. 1187 zm. 31-08-1247 ks. mazowiecki, krakowski
41 Agafia zm. 31-08-1247
42 Kazimierz I ur. 1178/1179 zm. 13-05-1229/1230 ks. opolski, raciborski
43 Viola z Bułgarii zm. 7-09-1251
44 Władysław Odonic ur. ok. 1190 zm. 5-06-1239 książę wielkopolski
45 Jadwiga zm. 29-12-1249
46 Bela IV ur. 1206 zm. 3-05-1270 król Węgier
47 Maria Laskaris ur. 1206 zm. 1270
56 Kazimierz I ur. ok. 1211 zm. 14-12-1267 książę kujawski
57 Konstancja zm. 21-02-1257
58 Sambor II zm. 30-12-1277 ks. pom. na Lubiszewie
59 Matylda zm. 10-07-1258 


64 Ludwik VIII ur. 1187 zm. 1226 król Francji
65 Blanka Kastylijska ur. 4-03-1188 zm. 26-11-1252 księżniczka kastylijska
66 Rajmund Berengar V ur. 1198 zm. 1245 hrabia Prowansji
67 Beatrice, Countess of Savoy ur. 1201 zm. 1266
68 Bela IV ur. 1206 zm. 3-05-1270 król Węgier
69 Maria Laskaris ur. 1206 zm. 1270
70 Kuthen, Khan of Cumania ur. 1214
72 Rudolf II zm. 1232 hrabia Habsburga
73 Agnieszka von Staufen zm. ok. 1252
74 Ulryk I hrabia z Kyburga
80 Kazimierz II Sprawiedliwy ur. 1138 zm. 5-05-1194 książę krakowski
81 Helena zm. 1202/1206
82 Światosław zm. -09-1212 książę włodz.-wołyński
83 Jarosława
84 Mieszko I Plątonogi ur. ok. 1138 zm. 16-05-1211 książę opolski, krakowski
85 Ludmiła zm. 20-10-1210 księżniczka czeska
88 Odon ur. 1141 zm. 20-04-1194 książę poznański, kaliski
89 Wyszesława ur. 1167/1170 zm. po 1194
90 Mściwoj (Mszczuj) I zm. 1-05-1220 książę Pomorza Gdańskiego
91 Zwinisława ur. p. 1168 zm. 4-09-1240
92 Andrzej II ur. 1176 zm. 21-09-1235 król Węgier
93 Gertruda ur. 1185 zm. 1213
94 Teodor I Laskaris ur. 1176 zm. 1222 cesarz grecki w Nicei
95 Anna ur. 1156 zm. p. 1218
112 Konrad I Mazowiecki ur. 1187 zm. 31-08-1247 ks. mazowiecki, krakowski
113 Agafia zm. 31-08-1247
114 Henryk II Pobożny ur. ok. 1191 zm. 9-04-1241 książę śląski, krakowski
115 Anna ur. 1204 zm. 23-06-1265 księżna śląska
116 Mściwoj (Mszczuj) I zm. 1-05-1220 książę Pomorza Gdańskiego
117 Zwinisława ur. p. 1168 zm. 4-09-1240
118 Henryk Borwin II zm. 5-06-1226 książę meklemburski
119 Krystyna zm. 20-05-1248 


128 Filip II August ur. 21-08-1165 zm. 1223 król Francji
129 Agnieszka=Maria zm. 1201
130 Alfons VIII ur. 1158 zm. 1214 król Kastylii
131 Eleonora; Alienor ur. 1161 zm. 1214
134 Tomasz ur. 1178 zm. 1233 hrabia Sabaudii
135 Beatrix
136 Andrzej II ur. 1176 zm. 21-09-1235 król Węgier
137 Gertruda ur. 1185 zm. 1213
138 Teodor I Laskaris ur. 1176 zm. 1222 cesarz grecki w Nicei
139 Anna ur. 1156 zm. p. 1218
144 Albrecht III zm. 1199
145 Ita von Pfullendorf
160 Bolesław III Krzywousty ur. 20-08-1085 zm. 28-10-1138 książę polski
161 Salomea ur. p. 1101 zm. 27-07-1144
162 Rościsław I Michał zm. 14-03-1167 wielki książę kijowski
166 Ruryk II Wasyl zm. 1215 wielki książę kijowski
167 Anna zm. 1205
168 Władysław II Wygnaniec ur. 1105 zm. 30-05-1159 książę krakowski, śląski
169 Agnieszka ur. po 1110 zm. 24-01-1157
176 Mieszko III Stary ur. 1126/1127 zm. 13-03-1202 ks. wielkopol. i krak.
177 Elżbieta ur. ok. 1128 zm. 3-10-1155
178 Włodzimierz książę halicki
180 Sobiesław I zm. 13-01-1178
184 Bela III ur. ok. 1148/1150 zm. 23-04-1196 król Węgier
185 Małgorzata z Francji ur. 1158 zm. 1197
186 Bertold III ur. 1159 zm. 1204 książę Meranu, Dalmacji
187 Agnieszka ur. 1163 zm. 1195
188 Manolis Laskaris ur. 1140
189 Ioanna Karatzaina ur. 1148
190 Aleksy III Paleolog cesarz grecki
191 Euphrosyne Dukaina Kamaterina ur. 1163 zm. 1211
224 Kazimierz II Sprawiedliwy ur. 1138 zm. 5-05-1194 książę krakowski
225 Helena zm. 1202/1206
226 Światosław zm. -09-1212 książę włodz.-wołyński
227 Jarosława
228 Henryk I Brodaty ur. 1167/1174 zm. 19-03-1238 książę śląski, krakowski
229 Jadwiga ur. 1178/1180 zm. 15-10-1243
230 Przemyśl; Przemysł Ottokar I zm. 15-12-1230 król Czech
231 Konstancja ur. 1180 zm. 6-12-1240
232 Sobiesław I zm. 13-01-1178


256 Ludwik VII ur. 1120 zm. 18-09-1180 król Francji
257 Alicja ur. 1140 zm. 1206 hrabina szampańska
258 Bertold III ur. 1159 zm. 1204 książę Meranu, Dalmacji
259 Agnieszka ur. 1163 zm. 1195
262 Henryk II Plantagenet ur. 1133 zm. 6-07-1189 król Anglii
263 Eleonora; Alienor z Akwitanii ur. 1122 zm. 1204 księżniczka akwitańska
272 Bela III ur. ok. 1148/1150 zm. 23-04-1196 król Węgier
273 Małgorzata z Francji ur. 1158 zm. 1197
274 Bertold III ur. 1159 zm. 1204 książę Meranu, Dalmacji
275 Agnieszka ur. 1163 zm. 1195
276 Manolis Laskaris ur. 1140
277 Ioanna Karatzaina ur. 1148
278 Aleksy III Paleolog cesarz grecki
279 Euphrosyne Dukaina Kamaterina ur. 1163 zm. 1211
288 Werner III zm. 1167
320 Władysław I Herman ur. ok. 1043 zm. 4-06-1102 książę polski
321 Judyta ur. 1056/1058 zm. 25-12-1085
322 Henryk hrabia Bergu
323 Adelajda hrabina Möchental
324 Mścisław I ur. 1076 zm. 15-04-1132 wielki książę kijowski
325 Krystyna zm. 18-01-1120
332 Rościsław I Michał zm. 14-03-1167 wielki książę kijowski
334 Jerzy książę turowski
336 Bolesław III Krzywousty ur. 20-08-1085 zm. 28-10-1138 książę polski
337 Zbysława zm. 1108
338 Leopold III Babenberg zm. 15-11-1136 margrabia Austrii
339 Agnieszka ur. 1074/1075 zm. 24-09-1143
352 Bolesław III Krzywousty ur. 20-08-1085 zm. 28-10-1138 książę polski
353 Salomea ur. p. 1101 zm. 27-07-1144
354 Almos ur. 1075 zm. 1127 ks. węgierski,kr. Kroacji
355 Przedsława
360 Świętopełk książę Pomorza Gdańskiego
368 Gejza II ur. ok. 1130 zm. 3-05-1162 król Węgier
369 Eufrozyna ur. ok. 1130 zm. p. 1186
370 Ludwik VII ur. 1120 zm. 18-09-1180 król Francji
371 Konstancja ur. 1140 zm. 1160 księżniczka kastylijska
374 Konrad zm. 6-05-1210 margrabia Łużyc Dolnych
375 Elżbieta ur. ok. 1152 zm. 2-04-1209
380 Andronikos Dukas Angelos ur. 1122 zm. 1185
381 Euphrosyne Kastamonitissa ur. 1125 zm. 1195
382 Andronikos Dukas Kamateros ur. 1108 zm. 1176
448 Bolesław III Krzywousty ur. 20-08-1085 zm. 28-10-1138 książę polski
449 Salomea ur. p. 1101 zm. 27-07-1144
450 Rościsław I Michał zm. 14-03-1167 wielki książę kijowski
454 Ruryk II Wasyl zm. 1215 wielki książę kijowski
455 Anna zm. 1205
456 Bolesław I Wysoki ur. po 1129 zm. 7-12-1201 książę śląski
457 Adelajda ur. 11-01-1126 zm. 25.08.
458 Bertold III ur. 1159 zm. 1204 książę Meranu, Dalmacji
459 Agnieszka ur. 1163 zm. 1195
462 Bela III ur. ok. 1148/1150 zm. 23-04-1196 król Węgier
463 Małgorzata z Francji ur. 1158 zm. 1197
464 Świętopełk książę Pomorza Gdańskiego

• LITERATURA: JADWIGA ANDEGAWEŃSKA

• Poczet królów i książąt polskich Jana Matejki. Warszawa 1996.
• Słownik biograficzny historii powszechnej do XVII stulecia. Warszawa 1968.

reklamy


© 1998-2024 Jurek wstecz